پدیدهای که تنها قانون نسبیت برآن حاکم است
فضایی که امروز و در آستانه پایان یافتن نخستین دهه از هزاره سوم، به شدت مورد تهدید قرار گرفته و تامین امنیت آن به یکی از جدیترین چالشهای دولتها و شهروندان آنها در سراسر جهان مبدل شده است.
تاجایی که با وجود صرف بودجههای کلانی در چهارگوشه دنیا ، امنیت مجازی ،کماکان یک مفهوم نسبی و آسیبپذیر محسوب میشود و رشد سریع بدافزارها و روشهای نفوذگری موجب میشود تا امنیت فضای سایبری هر روز به لبه پرتگاه نزدیکتر شود.
اگرچه به موازات رشد و توسعه تهدیدهای امنیتی، متخصصان مبارزه با جرایم مجازی و متخلفان سایبری هر روز قویتر، پیشرفتهتر و پیچیدهتر میشوند. چیزی که به نظر میرسد زمینههای یک جنگ تمام عیار میان آدمهای بد و خوب در دنیای الکترونیکی را فراهم میکند .
جرایم و موارد تهدید کننده امنیت مجازی امروزه انواع و اقسام بیشماری یافتهاند که مهمترین آنها عبارتند از حملات ویروسی، انتشار کرمها، اسبهای تراوا، جاسوسافزارها، حملات فیشینگ و حملات نفوذگرانه به سیستمهای رایانه ای شخصی مردم، سازمانها و بانکها با هدف سرقت اطلاعات مالی و خصوصی، تهدید و ارعاب، اغفال افراد کم سن و سال و بیتجربه و دهها مورد دیگر که هرکدام به تنهایی میتوانند ضریب امنیت اجتماعی را به شدت پایین بیاورند.
با این وجود، موضوع تهدیدات امنیتی به امنیت شهروندان خلاصه نمیشود و به شکل بسیار جدیتری ، امنیت ملی کشورها را با تهدیداتی همچون ؛ جاسوسیهای الکترونیک و جنگهای سایبری به چالش کشانده است. به خصوص که جنگهای سایبر با سلاحهایی که هیچ شباهتی به جنگافزارهای سنتی ندارند، در حال توسعه در سطح جهان هستند و پدیدهای به نام ارتش سایبری وارد ادبیات دفاعی کشورها شده است.
تهدیدات مجازی واقعی
موضوع تهدیدات امنیتی در دنیای سایبر به اندازهای جدی شده است که کوچکترین اغماض درمورد آنها میتواند مسبب بروز خسارات و آسیبهای فروانی باشد، این موضوع موجب شد تا در دروان ریاست جمهوری جرج بوش در ایالات متحده آمریکا ، 50 دانشمند، متخصص كامپيوتر و مأموران سابق اطلاعات این کشور، در نامهای به رییس دولت اقدام به ترسیم چشماندازی واقعی از تهدیدات مجازی کنند تا دولت به مواجهه با جدیت بیشتری به موضوع وادارند.
در نامه آنها آمده بود:" يك روز صبح گروهى تروريستى اعلام مى كند كه شبكه برق شمال غربى اقيانوس آرام را به مدت 6 ساعت از ساعت 4 بعدازظهر قطع خواهد كرد و همين كار را هم مى كند. سپس همان گروه اعلام مىكنند كه مدارهاى اصلى مخابرات بين شرق و غرب ايالت متحده را به مدت نصف روز از كار خواهد انداخت و همين كار را هم عليرغم كوشش ها جهت مبارزه عليه آنها انجام مى دهد. سپس تهديد مى كند كه سيستم كنترل ترافيك هوايى شهر نيويورك را از كار انداخته، مانع پروازها شده و مسير پروازهاى داخلى را منحرف مى سازد و اين كار را هم انجام مى دهد. تهديدها به طور پياپى ادامه يافته و با موفقيت اجرا مى شود كه اين نمايانگر توانايى دشمن براى حمله به زيرساخت هاى حياتى ماست.
نهايتاً اين گروه تهديد مى كند كه اگر خواسته هايشان برآورده نشود، تجارت الكترونيكى و سرويس كارت اعتبارى را به وسيله چند صدهزار هويت ربوده شده در ميليون ها معامله تقلبى، از كار خواهد انداخت. هراس و آشوب و اغتشاش عمومى را پس از اين تهديد تجسم كنيد.
چيزى كه باعث مى شود اين سناريو جالب و هشدار دهنده شود، اين است كه تمام اين حوادث قبلاً اتفاق افتادهاند، ولو نه به طور همزمان و نه همگى با مقاصد تخريبي. همگى به صورت حوادث انفرادى به مرور زمان روى دادند؛ برخى در خلال خرابى هاى فنى، برخى در مانورهاى تمرينى ساده و برخى در حملات واقعى اينترنتي.به هر حال مسأله قابل توجه اين است كه همه اين حملات به وسيله حملات اينترنتى از راه دور قابل اجرا هستند."
انتشار این نامه، موجب شد تا پایه و اساس استراتژى جديد دولت امريكا در زمينه امنيت اطلاعات و اينترنت شکل بگیرد و دولت این کشور با توجه دقيق به اهميت نقش استراتژيك و بسيار حياتى فناورى ارتباطات و اطلاعات، توسعه كاربرى اين فناورى را به عنوان محور امنيت ملى اعلام و در اين راه هزينه بسيارى را براى تمهيد زيرساخت هاى مورد نياز صرف كرده است.
نوید معطریان، یک کارشناس امنیت شبکه معتقد است ؛ زمانی که امنیت شبکهها و فضای سایبری دغدغه متخصصان امنیت رایانهها بود گذشته و امروزه این موضوع به یک نگرانی فراگیر در سطح نهادهای دولتی، دفاعی، امنیتی و اجتماعی کشورها مبدل شده است.
وی میگوید: موضوع امنیت فضای مجازی در کشورهای برخوردار از فناوری هایتک به اندازهای حیاتی شده است که بیتوجهی و سهلانگاری درباره آن میتواند به بروز فجایع بسیار بزرگی منجر شود. به همین دلیل هم، کشورهایی نظیر آمریکا ، استونی و کشورهای اسکاندیناوی که از لحاظ بهرهمندی از تجهیزات آنلاین بسیار پیشرفته هستند و دولتهای آنها به عنوان دول پیشرو در ارائه خدمات الکترونیکی بسیاری از خدمات را به صورت آنلاین به مردم خود ارائه میکنند ، در مقابل حملات سایبری از آسیبپذیری بالایی برخوردارند و با جدیت زیادی به موضوع امنیت رایانهها و شبکههای کشور خود میپردازند.
چالشی برای تمام جهان
گزارشها حاکی از آن است که حملات سایبری خرداد ماه امسال که هدف آنها، وب سایتهای متعلق به دولتهای ایالات متحده و کره جنوبی بودند، روند فعالیت و خدمات رسانی تعدادی از بانکها و مؤسسات تجاری را به شدت مختل کردند که از آن جمله میتوان به پنتاگون و کاخ سفید اشاره کرد که در پی حملات سایبری مذکور با مشکلات بسیاری مواجه شدند.
این نشان میدهد که امنیت فضای مجازی تا چه اندازه در عرصه بین الملل مسالهساز شده و برای کشورها اهمیت پیدا کرده است. با این وجود بنابر اظهارات کارشناسان، دولت ایران به رغم تمایل به توسعه خدمات الکترونیک و استفاده از فناوریهای رایانهای در سازمانها ونهادهای خود آنگونه که شایسته است، آمادگی لازم برای مقابله با چنین شرایطی را در خود ایجاد نکرده است.
محمد جواد الهامی نیز کارشناس امنیت دیگری است که معتقد است در ایران با وجود تشکیل کمیسیون افتا (امنیت فضای تبادل اطلاعات) و تنظیم پیش نویس در حوزه افتا که توسط انجمن رمز ایران انجام شده باز هم اقدامات تامینی لازم صورت نگرفته است.
وی میگوید: امنیت در اطلاعات یکی از الزامات توسعه است و به نظر می رسد برای یک استراتژی جامع امنیت داده پردازی و کنترل جرم راه حل قانونی بایستی توسط ابزارها و تدابیر فراقضایی همچون تدابیر امنیتی اختیاری توسط کاربران رایانه به کار گرفته شود. ضمن اینکه اجرای تدابیر امنیتی و جلوگیری از جرایم باید با توسعه تکنولوژی همگام باشد.
این کارشناس در خصوص سیاستهای امنیتی موثر برای مبارزه با جرایم رایانه ای و ارتقاء سطح امنیت مجازی در نهادها و دستگاههای دولتی میگوید: باید به شرکتها و ادارات در خصوص قابلیت خطر پذیری سیستم های رایانه ای و تشویق آنان به بکارگیری تدابیر امنیتی اطلاع رسانی شود و استاندارد تدابیر امنیتی در آن ها افزایش یابد.
وی از کاهش موقعیت های جرم زا و فرصت های استفاده از ابزار فنی در ارتکاب جرم، تشویق بزه دیدگان به اعلام وقوع جرم، تدوین قوانین مناسب و انجام اصلاحات ضروری در مقررات جاری کشور، همکاری همه جانبه بین المللی در امر کشف جرایم رایانه ای و شبکه ها و تعقیب مرتکبین این دسته جرایم به عنوان اساسیترین اصول ارتقاء امنیت مجازی نام میبرد.
واقعیت این است که، موضوع امنیت مجازی بیش از یک چالش فناورانه است و با توجه به گسترش کابردهای فناوری در زندگی و کسب و کار بشر امروز ، به چالشی برای تمام جهان مبدل شده است که دولتها را وامیدارد تا برای ارتقاء ضریب امنیت شبکههای خود همداستان شده و به اتخاذ تدابیر جدی و کارآمد بپردازند.
نظرات : 0