به راحتي مي‌توان اظهارنامه‌هاي گمركي را از طريق سيستم‌هاي براساس EDI و اينترنت دريافت كرد، استفاده از اينترنت براي ارائه اظهارنامه‌هاي گمركي به خصوص براي شركت‌هاي كوچك يا متوسط كه به اندازه كافي نمي‌توانند در سيستم‌هاي پيچيده براساس EDI سرمايه‌گذاري كنند، اهميت ويژه‌اي دارد؛ علاوه بر آن سيستم‌ها هر روز كامل‌تر مي‌شوند و مي‌توان با سهولت بيشتر عمليات تكميلي را انجام داد.
به گزارش خبرنگار ICTPRESS  فناوري اطلاعات نقش بسياري مهمي در گمركات مدرن دنيا ايفا مي‌كند، اما توانايي‌هاي و بلند همتي گمرك در كشورهاي مختلف به طور قابل ملاحظه‌اي متفاوت است دو محققstruye de  swieland و appels براي ارائه مدل سير تكامل IT در گمرك سه مرحله را ذكر كرده‌اند كه گمركات بايد براي مدرنيزه شدن در راستاي آن حركت كنند.
در مرحله اول ادارات گمرك به كنترل فيزيكي كالاها مي‌پردازند كه اين امر نيازمند سطح بالايي از آزمايش‌هاي فيزيكي و ارائه اسناد كاغذي است در اين مرحله به كارگيري اتوماسيون، معمولا منحصر به پردازش اظهارنامه‌هاي گمركي و ارزيابي حقوق و عوارض گمركي است كه اغلب پس از ورود كالا صورت مي‌گيرد و به تحقيق و بررسي و تحليل مديريت خطر به منظور تشخيص واردات و صادرات پر خطر و مظنون توجه كمتري مي‌شود.
اما در مرحله دوم وصول و تحليل اطلاعات نخستين موضوع مورد توجه گمرك خواهد بود اين امر با تصميم‌گيري پيرامون ارزيابي حقوق و عوارض همراه بوده و براساس مديريت خطر بنا شده است، براي دستيابي به اين هدف به ساختارهاي پيچيده‌اي از IT هم در درون گمرك و هم در ميان جامعه تجاري نياز است بدين ترتيب مي‌توان عمليات ترخيص را در كمترين زمان انجام داد و تعداد بازرسي‌هاي فيزيكي را به حداقل ممكن(با تاييد سيستم‌هاي مديريت خطر)،كاهش داد.
در مرحله سوم نخستين موضوع مورد توجه اطلاعات و سيستم حسابداري و پردازش‌هايي است كه همه فعاليت‌هاي طرف تجاري(تجار) را شامل مي‌شود تمامي اطلاعات به شيوه الكترونيكي مبادله مي‌شوند، تصميم گيري در خصوص نحوه صدور يا ورود كالا بر اساس ارزيابي خطر صورت مي‌گيرد و گزارش پذيرش از سوي تجار به عنوان يك نكته كليدي، يكي از نكات قابل توجه است.
بايد گفت؛ در هر مرحله اين مدل به طور قابل توجهي از فناوري اطلاعات استفاده مي‌شود با اين حال پيشرفت از يك مرحله به مرحله بعدي چيزي نيست كه بتوان الزاما از قبل درباره آن تصميم گرفت، سازمان‌هاي بسياري در فعاليت‌هاي بهينه‌سازي خود با موضوعاتي از قبيل منابع انساني و اقتصادي موجود،سطح بالاي فعاليت‌هاي گمركي و نبود يك فناوري اطلاعات ملي مواجه شده‌اند اما چيزي كه بايد به آن توجه كرد اين است كه لزومي ندارد در گمرك يك كشور از آخرين دستاوردهاي IT استفاده شود، بلكه مهمتر از آن به كارگيري سيستمي است كه با محيط عملياتي آن گمرك همخواني و تناسب داشته باشد.
در گزارش سال 2002، در مورد IT در سطح جهان، تحليل همه جانبه‌اي از آمادگي شبكه‌اي كشورها و ناحيه‌ها به عمل آمده و قابليت‌ها و ميزان آمادگي هر جامعه براي پيوستن به شبكه جهاني مورد ارزيابي قرار گرفته است. نتيجه تحقيقات نشان مي‌دهد كه بايد به يك آستانه مشخصي رسيد تا بتوان به طور موثر به پيامدها و نتايج حاصله از فناوري اطلاعات و ارتباطات دست يافت. براي تحقق اين سطح عوامل مهمي بايد دست‌اندر كار باشند كه از آن ميان مي‌توان به تعداد كاربران يا در دسترس بودن سرويس‌هايي با باند عريض يا كم عرض يا سرويس‌هاي ONLINE اشاره كرد، به عبارت ديگر به هنگام طراحي و راه‌اندازي سرويس IT مناسب براي هر گمرك بايد به عوامل زيادي توجه كرد كه بسياري از اين عوامل خارج از كنترل مستقيم ادارات گمرك است.
بسياري از گمركات هم‌اكنون در حال بازسازي سيستم‌هاي پردازش خود هستند تا به يك نقطه تماس اختصاصي براي كل صادرات و واردات جهت برقراري ارتباط با دولت دست يابند در برخي از موارد كار دولت‌ها آسان بوده، چون از مدت‌ها قبل متوجه شده‌اند كه سيستم‌هاي قديمي ديگر از عهده كار برنمي‌آيند يا نگهداري آن‌ها هزينه بسياري را دربردارد. اين فرصتي است تا با تجديد نظر و دست‌يابي به پردازش بهتر در گمرك و به كارگيري نيازمندي‌هاي اوليه به سيستمي دست يابند كه قابليت انتقال اطلاعات هم به دولت و هم به بخش خصوصي را داشته باشد.
از طرفي با توجه به اين‌كه بسياري از كشورهاي عضو حداقل توسعه را داشته‌اند يا در حال توسعه هستند حفظ نرم‌افزارها و سخت‌افزارها كنونيIT موجب بروز مشكل مي‌شود اين مشكل بعضي اوقات در نتيجه عدم تكافوي بودجه براي مراحل اجرايي است ولي در بسياري از موارد اين امر در نتيجه آماده نبودن دولت‌ها براي مواجه شدن با هزينه‌هايي است كه ناشي از نگهداري و پشتيباني نرم‌افزارها و جابه جايي و تعويض گاه‌به گاه دستگاه‌هاي سخت‌افزار است؛ با اين وجود مي‌بينيم كه به ويژه در آژانس‌هاي ملي و انجمن‌هاي حمايت‌كننده تجربياتي در حال شكل گيري است كه نياز به توجه بيش ازپيش به امر سرمايه‌گذاري جهت ساختار IT و پيشرفت آن دارد علاوه بر آن پيش بيني مي‌شود كه استفاده بيشتر از فناوري اطلاعات موجب افزايش مكانيسم‌هاي سرمايه‌گذاري روي كاربران و هزينه‌هاي عملياتي شود كه به طور مستقيم در ارتباط با حمايت و نگهداري سيستم‌هاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري است.
بنابراين انتظار مي‌رود در آينده به فرصت‌هايي براي همكاري در سطح ناحيه و زير مجموعه‌هاي آن ناحيه توجه بيشتري معطوف شود.